آموزش عالی
مهدی سپهر؛ سیدحسین سراجزاده؛ بیژن زارع؛ کرم حبیبپور گتابی
چکیده
نشانۀ تغییر و تحول در آموزش و پرورش همواره نشانهای شناور در مفصلبندی کنشهای سیاستی آموزش و پرورش و محور منازعات معنایی متعدد بوده است. در این مقاله در چارچوبی ترکیبی از نظریۀ گفتمان لاکلا و موفه و نورمن فرکلاف، به تحلیل گفتمان این منازعات معنایی در متون سیاستی تولیدشده در دهۀ نخست بعد از پیروزی انقلاب اسلامی پرداخته شده است. ...
بیشتر
نشانۀ تغییر و تحول در آموزش و پرورش همواره نشانهای شناور در مفصلبندی کنشهای سیاستی آموزش و پرورش و محور منازعات معنایی متعدد بوده است. در این مقاله در چارچوبی ترکیبی از نظریۀ گفتمان لاکلا و موفه و نورمن فرکلاف، به تحلیل گفتمان این منازعات معنایی در متون سیاستی تولیدشده در دهۀ نخست بعد از پیروزی انقلاب اسلامی پرداخته شده است. نتایج این تحلیل نشان میدهد که منازعات معنایی در عرصۀ آموزش و پرورش، در فضایی که «جهاد فرهنگی» ایجاد نمود، تغییر بنیادی در اهداف، محتوا، ساختار، برنامهها و فلسفۀ آموزش و پرورش را با محوریت نشانۀ «اسلامیسازی» مفصلبندی کرد. این نشانۀ محوری از طریق کنشهایی مثل تغییر محتوای دروس، پاکسازی نیروی انسانی و حذف نشانههای گفتمان سابق، تأسیس نهاد امور تربیتی، جهتدهی به فعالیتهای فوق برنامه، دولتیکردن مدارس و...، ثبات معنایی یافت. قابلیت اعتبار و دسترسی این معنا نیز با برجستهشدن ضرورت تثبیت نشانههای گفتمان انقلاب اسلامی پیوند برقرار کرد.
مطالعات زنان
سید حسین سراج زاده؛ کرم حبیبپورگتابی
چکیده
خوابگاه دانشجویی بهعنوان فضایی اجتماعی و فرهنگی، نقش مهمی در رضایت دانشجویان از دانشگاه و آموزش عالی ازیکسو و عملکرد آموزشی آنها ازسویدیگر دارد. به همین سبب، درک شرایط زندگی خوابگاهی و تدبیر برای بهبود آن ضروری بهنظر میرسد. مقالۀ حاضر ضمن مفهومسازی کیفیت زندگی خوابگاهی، با استفاده از روش پیمایش و فن پرسشنامه، به بررسی ...
بیشتر
خوابگاه دانشجویی بهعنوان فضایی اجتماعی و فرهنگی، نقش مهمی در رضایت دانشجویان از دانشگاه و آموزش عالی ازیکسو و عملکرد آموزشی آنها ازسویدیگر دارد. به همین سبب، درک شرایط زندگی خوابگاهی و تدبیر برای بهبود آن ضروری بهنظر میرسد. مقالۀ حاضر ضمن مفهومسازی کیفیت زندگی خوابگاهی، با استفاده از روش پیمایش و فن پرسشنامه، به بررسی کیفیت زندگی خوابگاهی 2500 نفر از دانشجویان خوابگاهی دختر در 10 منطقۀ دانشگاهی و 22 دانشگاه کشور پرداخته است. یافتهها نشان میدهد که در بُعد رفاهی، دانشجویان از امکانات رفاهی اتاق، ساختمان و خوابگاه، امکانات فرهنگی در خوابگاه، و امکانات رفاهی کالبدی خوابگاه ناراضی بودهاند. در بُعد فرهنگی، ازیکسو دانشجویان از فعالیتها و برنامههای فرهنگی در خوابگاه ناراضی بودهاند و ازسویدیگر، از وقت فراغت آنان بهگونهای مطلوب استفاده نمیشود. در بُعد اجتماعی، جنس آسیبهای اجتماعی برای دختران، بیشتر مربوط به امر جنسی و از نوع روابط دوستی بود (رابطۀ دوستی، رابطۀ جنسی، و پارتی). شایعترین مواد دخانی مصرفی بین دانشجویان، ابتدا قلیان و سپس سیگار، مشروبات الکلی، مواد مخدر، و پیپ بود. بسیاری از دانشجویان از دامنۀ زمانی رفتوآمد در خوابگاه، ناراضی بودند و رویهمرفته، رضایت دانشجویان از کیفیتِ ذهنی زندگی خوابگاهی، چه در شکل شهودی و چه در شکل منطقی آن، پایین بود. نتایج بهدستآمده، نشاندهنده پایین بودن کیفیت زندگی عینی در سطح خوابگاههای دانشجویی دختران است که بهنوبۀ خود، بر کیفیت ذهنی آنها نیز تأثیر گذاشته است.
سیدحسین سراج زاده؛ محمدصدیق محمدی
چکیده
در این مقاله معیارهای دینداری از نظر روحانیان و دانشگاهیان مورد بررسی قرار گرفته و مقایسه میشود. منظور از معیارهای دینداری، مبنایی است که بر اساس آن درباره دینداری خود یا دیگران داوری میشود.با استفاده از نظر وبر در مورد رابطه شرایط اجتماعی با تفاسیر و تعابیر دینی و نیز نظریههای عرفیشدن و با توجه به ویژگیهای اجتماعی دو ...
بیشتر
در این مقاله معیارهای دینداری از نظر روحانیان و دانشگاهیان مورد بررسی قرار گرفته و مقایسه میشود. منظور از معیارهای دینداری، مبنایی است که بر اساس آن درباره دینداری خود یا دیگران داوری میشود.با استفاده از نظر وبر در مورد رابطه شرایط اجتماعی با تفاسیر و تعابیر دینی و نیز نظریههای عرفیشدن و با توجه به ویژگیهای اجتماعی دو گروه مورد مطالعه، از جمله ارتباط بیشتر دانشگاهیان با نهادهای علمی و ارزشهای مدرن، این فرضیه مطرح شد که روحانیان و دانشگاهیان معیارهای متفاوتی برای داوری درباره دینداری دارند و دانشگاهیان تأکید بیشتری بر جنبههای عام اخلاقی و تأکید کمتری بر جنبههای مناسکی، جمعی و اخلاق شرعی یا فقهی دارند.با استفاده از پرسشنامهای که بر اساس یک مدل دینداری چندبعدی طراحی شد، نظر پاسخگویان دربارة میزان اهمیت معرِّفهای مختلف ابعاد دینداری برای داوری درباره دینداری افراد پرسیده شد.یافتههای پژوهش نشان داد که دانشگاهیان و روحانیان در معیارهای دینداری مورد نظر خود، تأکید متفاوتی بر ابعاد مختلف دینداری دارند. درحالیکه از نظر روحانیان، تمامی ابعاد دینداری دارای اهمیت زیاد و تقریباً یکسانی بودند، دانشگاهیان تأکید ویژهای بر جنبههای عام اخلاقی داشتند.
حسین سراج زاده؛ جمال ادهمی
چکیده
کانون های فرهنگی و علمی دانشگاه ها با هدف فراهم آوردن شیوه ای سالم و مفید برای گذران اوقات فراغت دانشجویان و افزایش مهارت های اجتماعی آنان ایجاد شده اند و توسعه یافته اند. با این وجود، به نظر می رسد گروه های مختلف دانشجویی از نظر فعالیت در این کانون ها و استفاده از برنامه های آن وضعیت مشابهی ندارند. از جمله، شواهدی وجود دارند که گاه کانون ...
بیشتر
کانون های فرهنگی و علمی دانشگاه ها با هدف فراهم آوردن شیوه ای سالم و مفید برای گذران اوقات فراغت دانشجویان و افزایش مهارت های اجتماعی آنان ایجاد شده اند و توسعه یافته اند. با این وجود، به نظر می رسد گروه های مختلف دانشجویی از نظر فعالیت در این کانون ها و استفاده از برنامه های آن وضعیت مشابهی ندارند. از جمله، شواهدی وجود دارند که گاه کانون های علمی، ادبی، و هنری، در کنار انجمن های سیاسی دانشجویی، محل یا پاتوقی برای باز تولید روابط قومی و منطقه ای در میان دانشجویان یک دانشگاه می شوند. پرسش اصلی مقاله آن است که آیا دانشجویان متعلق به اقوام مختلف ایرانی از نظر میزان عضویت و مشارکت در کانون ها و انجمن های فرهنگی و علمی دانشجویی تفاوت دارند؟ این پرسش با تحلیل ثانویه داده های دو طرح پیمایشی که در میان دانشجویان دانشگاه های دولتی تحت پوشش وزارت علوم اجرا شده بود مورد بررسی قرار گرفت و یافته های آن بر اساس ویژگی های تاریخی فرهنگی روابط قومی در ایران تحلیل شد.